Tintoretto _ Italian Renaissance Painter

ΤΑ ΠΟΤΡΕΤΑ ΤΟΥ ΦΑΓΙΟΥΜ
Ζωγραφισμένα πολλά από αυτά πάνω σε λεπτό ξύλο,αν επρόκειτο να γίνουν με την τεχνική της εγκαυστικής ,περνιούνταν με μια χρωματική κόλλα,συνήθως σε σκούρο τόνο।Αφού θα σχεδίαζαν πρώτα το περίγραμμα του ποτρέτου πάνω στην προετοιμασμένη επιφάνεια οι ''εγκαυστές '', θα άπλωναν το ανακατεμένο με τα χρώματα ζεστό κερί με μεγάλες πινελιές στο φόντο τα μαλλιά και τα ρούχα। Ίσως μετά με το πινέλο να έβαζαν και ένα παχύρρευστο στρώμα χρώματος πάνω στο πρόσωπο και όπως το κερί κρύωνε ,με ένα σκληρό εργαλείο κάτι σαν σπάτουλα , θα δούλευαν τους τόνους στη σάρκα। Θα έπρεπε όμως να δούλευαν πολύ γρήγορα ,μια και το κερί θα κρύωνε σύντομα ,όσο και αν το ζεστό κλίμα της Αιγύπτου θα επιβράδυνε αυτή τη διαδικασία । Υπήρχε και ένα άλλο είδος κεςριού που φαίνεται πως οι ζωγράφοι στην Αίγυπτο είχαν χρησιμοποιήσει το καρχηδονικό ।Αυτό χρησιμοποιούνταν κρύο,αφού όμως πρώτα το έκανε κάποιος γαλάκτωμα και το αραίωνε με αυγό ή λάδι. Κάποιοι ζωγράφοι προτίμησαν να δουλέψουν με τέμπερα .Μερικοί πάλι χρησιμοποίησαν και τους δύο τρόπους.Και την εγκαυστική και την τέμπερα ,άλλοτε πάνω σε ξύλο και άλλοτε πάνω σε λινό.
Διαφυλαγμένο στην άμμο μαζί με τα ποτρέτα βρέθηκε και το μυστικό της τετραχρωμίας των αρχαίων ελλήνων ζωγράφων । Το λευκό ,η κίτρινη ώχρα,η κόκκινη γη-το χοντροκόκκινο-και το μαύρο.Οι προσωπογραφίες του Φαγιούμ παρουσιάζονται πράγματι εξαιρετικά απλές ως προς τις χρωματικές τους αρμονίες και όταν εμφανίζουν κάποιο πρόσθετο χρώμα, είναι το ριζάρι ή η πολύτιμη πορφύρα ,για τα χείλια ,τα μάγουλα, τα ρούχα, το πράσινο για τα σμαράγδια, τα φύλλα χρυσού για τα κοσμήματα και το φόντο.Χτίζονται τα ποτρέτα πάνω στο σκούρο υπόστρωμα της επιφάνειας , που άλλοτε κάτω από τη σάρκα γίνεται χακί, άλλοτε κάτω από τα μαλλιά γκριζομαύρο. Πιο ανοικτοί τόνοι απλώνονται πάνω στα πρόσωπα και η επιφάνεια της σάρκας αντανακλάει το φως.
Περιηγητές ,έμποροι ,αρχαιολόγοι ,ιστορικοί της τέχνης , καλλιτέχνες ,χρόνια τώρα προσπαθούν να καταλήξουν σε συμπεράσματα .Τι είναι επιτέλους τα ποτρέτα του Φαγιούμ;Είναι αιγυπτιακά, είναι ελληνικά,είναι ρωμαικά;Πού συναντιούνται όλοι αυτοί οι κόσμοι;Ποιός τα ζωγράφισε και γιατί;Και αυτοί που αποικονίζονται ντυμένοι και χτενισμένοι με την τελευταία λέξη της μόδας ,μπορεί να είναι Αιγύπτιοι , Αιγύπτιοι εξελληνισμένοι, Έλληνες ή κάποιοι από όλους αυτούς που κατοικούσαν σε αυτή την πολύμορφη και πολυεθνική κοινωνία .Οι ζωγράφοι όμως που τους απόδωσαν γνώριζαν σίγουρα πολύ καλά την ελληνική τέχνη. Το θαυματουργό κερί πλάθει τα χρώματα και άλλοτε η σάρκα μοιάζει τρυφερή και διάφανη και άλλοτε μαυρισμένη από τον καυτό ήλιο της Αιγύπτου .Μια ολόκληρη κοινωνία ζωντανεύει μπροστά μας .Μια κοινωνία της Αιγύπτου που αναζητάει την αιωνιότητα .

EGYPTIAN PORTRAITS

salvador dali