Σάββατο 27 Φεβρουαρίου 2010

ΚΛΙΜΤ

Η "Zωφόρος του Μπετόβεν" του Κλιμτ 19ο2
Δεύτερος τοίχος
Μεικτή τεχνική σε γυψομάρμαρο 220χ1.392 εκ.
Βιέννη, Μέγαρο της Απόσχισης

Ζωοφόρος του Μπετόβεν

Ο τοίχος των Εχθρικών δυνάμεων προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και χαρακτηρίστηκε άσεμνος, ακόμη και πορνογραφικός. Η καινούργια σειρά αλληγοριών του Κλιμτ δεν είχε σε τίποτε να κάνει με τα <<αβρά>> σχέδια που είχε φιλοτεχνήσει για τον Gerlach.
Οι διάφορες μορφές της σύνθεσης ερμηνεύονταν στον κατάλογο της έκθεσης: << Ο γίγαντας Τυφωνέας, εναντίον του οποίου ακόμη και οι θεοί αγωνίστηκαν εις μάτην, και οι κόρες του, οι τρείς Γοργόνες, σύμβολα της ασθένειας , της τρέλας και του θανάτου , αλλά και της λαγνείας, της υπερβολής και της αγωνίας που κατατρώει τον άνθρωπο>>. Ενώ ο Τυφωνέας απεικονίζεται σαν πελώριος γορίλλας, οι Γοργόνες παίρνουν τη μορφή σαγηνευτικών όσο και επικίνδυνων γυναικών,στις οποίες ο ζωγράφος αναπαράγει το πρότυπο της <<μοιραίας γυναίκας >>.Βλέμματα και μαλλιά, χειρονομίες και στάσεις ,προσδίδουν στα γυναικεία σώματα έντονα αισθησιακό χαρακτήρα ,αποδίδοντας ζωγραφικά τις θεωρίες του Φρόιντ για τη σχέση επιθυμίας και φόβου.Ο τύπος της εποχής κατηγόρησε τον Κλιμτ ότι είχε ζωγραφίσει ένα όργιο και χαρακτήρισε τις μορφές του<<μοντερνίζοντα γυμνά που αποτελούν αλληγορίες της ασθένειας[....],η θέση των οποίων βρίσκεται στο PanoptiRum του Prauscher>>,διάσημο επιστημονικό εργαστήριο, όπου μπορούσε κανείς να παρατηρήσει ρεαλιστικές απεικονίσεις συμπτωμάτων των αφροδίσιων νοσημάτων!
Πρόθεση του καλλιτέχνη δεν ήταν ,ωστόσο ,να προκαλέσει. Οι σκηνές του ήταν εμπνευσμένες από την ερμηνεία της Ενάτης Συμφωνίας του Μπετόβεν που είχε επιχειρήσει ο Ρίχαρντ Βάγκνερ το 1846. Στο πρόγραμμα που συνόδευε την εκτέλεση του έργου, ο συνθέτης χρησιμοποιούσε φράσεις του Γκαίτε προκειμένου να περιγράψει τα αισθήματα που ξυπνά η μουσική ' αναφορικά με το δεύτερο μέρος κάνει λόγο για <<άγρια θέληση[...]μέθη της οδυνηρής απόλαυσης >>και για εναλλαγή της ηδονής με την αγωνία .Ο Κλιμτ αποδίδει εδώ τις ιδέες του Βάγκνερ με εξαιρετική αναπαραστατική δύναμη ,χρησιμοποιώντας σκούρους τόνους και καλύπτοντας όλη σχεδόν τη ζωγραφική επιφάνεια.
Η οπτική <<επίθεση >> που δέχεται ο θεατής από τους δαίμονες , οι οποίοι συνωστίζονται στο αριστερό μέρος της σύνθεσης , μετριάζεται καθώς το βλέμμα προχωρά προς τα δεξιά, όπου οι σπείρες της ατελεύτητης ουράς ενός φιδιού λειτουργούν ως φόντο για την μακάβρια μορφή της Αγωνίας ,προετοιμάζοντας μας για την επόμενη σκηνή.
Κείμενο:Federica Armiraglio